Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010

Εμμανουήλ Κριαράς - 104 χρόνια έρωτας για τη γλώσσα

****Δημοσιεύουμε επιλεγμένα αποσπάσματα από την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσε πριν από λίγες εβδομάδες ο ηλικίας 104 ετών φιλόλογος και ομότιμος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Εμμανουήλ Κριαράς στην εφημερίδα Μακεδονία και τη δημοσιογράφο Μαρία Τερζούδη, στην οποία μιλάει για τη γλώσσα, την παιδεία και την εκπαίδευση, την καθημερινότητα, τους διανοούμενους, τον έρωτα, το χρόνο...:

Εμπλουτίζει το ογκωδέστατο ερευνητικό και συγγραφικό του έργο -με τελευταίο πόνημα το αυτοβιογραφικό “Μακράς ζωής αγωνίσματα”- και εξακολουθεί να εργάζεται καθημερινά. Άλλωστε, η πολυτιμότερη συμβουλή που του έχουν δώσει, και αυτή που προτιμά να δίνει ο ίδιος, είναι “αγάπη για την εργασία”.

Η καθιέρωση της δημοτικής τι σήμαινε για εσάς; Από το γυμνάσιο υπήρξα δημοτικιστής και αγωνίστηκα, κατά καιρούς και κατά περιόδους, υπέρ του δημοτικισμού. Για την επικράτησή του, γενικότερα, χρειάστηκαν αγώνες επιστημόνων, λογοτεχνών και λογίων. Η δημοτική γλώσσα κατορθώθηκε, τελικώς, να αναγνωριστεί από την πολιτεία το 1976. Καθυστερημένα. Έπρεπε να γίνει αρκετές δεκαετίες νωρίτερα, αν όχι από τότε που συστήθηκε το ελληνικό κράτος. Αργήσαμε πολύ, αλλά έστω το γεγονός ότι έγινε το 1976, με την παλινόρθωση της δημοκρατίας, υπήρξε ιστορικό. Το κράτος, η πολιτεία, κατάλαβε ότι έπρεπε να αναγνωρίσει τη δημοτική γιατί αυτή ήταν η ζωντανή γλώσσα του ελληνικού λαού.

Επηρεάζεται η γλώσσα από “μόδες”; Η γλώσσα είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο. Δεν νοείται άνθρωπος χωρίς αυτήν. Εκφράζει τον πολιτισμό του κάθε λαού, είναι κατʼ εξοχήν εκφραστής του πολιτισμού ενός λαού. Ο δε πολιτισμός έχει ανάγκη να εκφραστεί, να υπάρξει. Με την πάροδο των αιώνων συντελούνται μεταβολές. Η γλώσσα αλλάζει και παίρνει σιγά σιγά διαφορετική μορφή.

Ποια πιστεύετε ότι είναι τα χαρακτηριστικά του καλού δασκάλου; Είναι προφανή. Αγάπη προς την εκπαίδευση, το έργο του, τον μαθητή του, οι πρωταρχικές υποχρεώσεις. Αλλά, φυσικά, και η προπαρασκευή του για να ανταποκριθεί σʼ αυτό το υψηλό έργο.


****Ολόκληρη η συνέντευξη στην ιστοσελίδα της εφημερίδας: http://www.makthes.gr/index.php?name=News&file=article&sid=51246

Δεν υπάρχουν σχόλια: