Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2009

Δημοσιεύουμε την απάντηση του Υπουργείου για τα Ισπανικά στα σχολεία

Δημοσιεύουμε παρακάτω το κείμενο της απάντησης του Υπουργείου Παιδείας για την εισαγωγή της Ισπανικής Γλώσσας στα σχολεία. Ευχαριστούμε τους βουλευτές κ.κ. Νάσο Αλευρά από το ΠΑΣΟΚ και Περικλή Κοροβέση από τον ΣΥΡΙΖΑ που είχαν την καλοσύνη να μας το στείλουν.

Από το σχολικό έτος 2006-2007 με την αριθμ. 74672/Γ2/21-7-2006 ΥΑ (ΦΕΚ 1115/τ.Β716-8-06), εισήχθη πιλοτικά η διδασκαλία της Ισπανικής Γλώσσας, ως β' ξένη γλώσσα, παράλληλα με τη διδασκαλία της Γαλλικής και της Γερμανικής Γλώσσας στα σχολεία: 5° Γυμνάσιο Αιγάλεω, 1° Γυμνάσιο Παλλήνης, 3° Γυμνάσιο Πάτρας, Γυμνάσιο Διαβατών, 5° Γυμνάσιο Λάρισας, 5° Γυμνάσιο Χανίων. Στα ίδια σχολεία συνεχίστηκε η διδασκαλία της Ισπανικής Γλώσσας και κατά το σχολικό έτος 2007-2008. Κατά το σχολικό έτος 2008-2009, η διδασκαλία της Ισπανικής Γλώσσας συνεχίζεται και στις τρεις τάξεις των παραπάνω Γυμνασίων, ενώ με την αριθμ. 95196/Γ2/17.7.2008 ΥΑ επεκτάθηκε και στις παρακάτω σχολικές μονάδες: Πειραματικό Γυμνάσιο Βαρβακείου Σχολής, Πειραματικό Γυμνάσιο Αναβρύτων, 3° Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής, 1° Γυμνάσιο Χολαργού, 3° Γυμνάσιο Πετρούπολης, Πειραματικό Γυμνάσιο Τρίπολης, 2° Γυμνάσιο Τρίπολης.

Από το σχολικό έτος 2009-2010, η Ισπανική Γλώσσα θα διδάσκεται, ως δεύτερη ξένη γλώσσα, παράλληλα με τη Γαλλική, Γερμανική και Ιταλική, σε όλα τα Γυμνάσια της χώρας.

Επιπλέον, σύμφωνα με την αριθμ. 110842/Δ2/29-8-2008 ΥΑ (ΦΕΚ 1743/Τ.Β729-8-2008), για την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος διδασκαλίας της Ισπανικής Γλώσσας στα σχολεία που καθορίζονται με την αριθμ. 74672/Γ2/21-7-2006 ΥΑ, όπως αυτή συμπληρώθηκε με την αριθμ. 95196/Γ2/17-7-2008 ΥΑ, προσλαμβάνονται ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί που έχουν τα κάτωθι προσόντα: Πτυχίο Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας ή πτυχίο τμήματος Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας με κατεύθυνση Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας Πανεπιστημίου της ημεδαπής ή ισότιμο αντιστοίχου ειδικότητας ομοταγούς ιδρύματος της αλλοδαπής ή πτυχίο προγράμματος σπουδών «Ισπανική Γλώσσα και Πολιτισμός» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.

Επισημαίνεται ότι κατά τη διάρκεια λειτουργίας του πιλοτικού προγράμματος δεν προβλέπεται η σύσταση κλάδου εκπαιδευτικού προσωπικού, παρά μόνο μετά το πέρας τουλάχιστον τριών ετών από την έναρξη εφαρμογής του προγράμματος. Δεδομένου ότι στο τέλος της τρέχουσας σχολικής χρονιάς ολοκληρώνεται ο κύκλος της εφαρμογής της πιλοτικής διδασκαλίας και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου, η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες σύστασης κλάδου Ισπανικής Γλώσσας, εφόσον η σύσταση αυτή υπαγορεύεται και από τις υπάρχουσες εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως αυτές αξιολογούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΠΘ και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ Θ. ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΣ

Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2009

"Ο ελληνισμός από την σκοπιά των ισπανικών πολιτισμών" - Συνέδριο


Ένα από τα κτίρια του Πανεπιστημίου της Zaragoza

Η Ισπανική Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών της Ιβηρικής Χερσονήσου και της Λατινικής Αμερικής θα διοργανώσει το Δ΄ Συνέδριό της 1 με 3 Οκτωβρίου 2009 στην Zaragoza της Ισπανίας.
Όσοι επιθυμούν να λάβουν μέρος στο Συνέδριο παρακαλούνται από την Οργανωτική Επιτροπή να αποστείλουν ως τις 2 Μαρτίου 2009, ταχυδρομικώς στην διεύθυνση της Εταιρείας ή ηλεκτρονικά σε οποιαδήποτε από τις δύο παρακάτω διευθύνσεις (της Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής κας Olga Omatos Sáenz, guerufi@euskalnet.net ή του Γραμματέα κου Μανώλη Γιατσίδη, giatsidi@unizar.es), την συνημμένη αίτηση υπογεγραμμένη (σ. σ. η αίτηση βρίσκεται στη σύνδεση που δίνουμε παρακάτω). Το συνέδριο θα διεξαχθεί στα Ισπανικά, τα Ελληνικά και τα Αγγλικά.
Περισσότερες πληροφορίες στο έγγραφο της Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών της Ιβηρικής Χερσονήσου.

Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2009

Το κείμενο της απάντησης του Υπουργείου για τα Ισπανικά

Το Υπουργείο Παιδείας έχει απαντήσει σε όλους τους βουλευτές που έθεσαν ερώτηση για την εισαγωγή της Ισπανικής Γλώσσας στα σχολεία.
Το κείμενο της απάντησης του Υπουργείου στην ερώτηση των βουλευτών του ΛΑΟΣ κ.κ. Πλεύρη και Γεωργιάδη υπάρχει ως συνημμένο έγγραφο στην ιστοσελίδα του κ.Αθανασίου Πλεύρη, τον οποίο ευχαριστούμε που μας έστειλε τη σύνδεση.

Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου 2009

Τα Ισπανικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση - επιτέλους!

Είναι γεγονός! Από τη νέα σχολική χρονιά 2009-2010 η Ισπανική Γλώσσα μπαίνει ως δεύτερη ξένη γλώσσα σε όλα τα Γυμνάσια της χώρας. Την απάντηση αυτή έδωσε επισήμως το Υπουργείο Παιδείας μέσω του υφυπουργού κ. Λυκουρέντζου ως απάντηση στις ερωτήσεις που έθεσαν στη Βουλή οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Σούλα Μερεντίτη, Μανώλης Στρατάκης και Νάσος Αλευράς.
Για τη διδασκαλία της Ισπανικής θα προσληφθούν ωρομίσθιοι που κατέχουν πτυχίο τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας ή πτυχίο τμήματος Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας με κατεύθυνση Ισπανικής ή αντίστοιχο πτυχίο του Ανοιχτού Πανεπιστημίου.
Πηγή: http://www.esos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=672&Itemid=252

Η είδηση είναι πολύ σημαντική. Μένει όμως ακόμα το να δοθεί στους πτυχιούχους της Ισπανικής Φιλολογίας το αυτονόητο: κωδικός Π.Ε. όπως έχουν όλοι οι άλλοι κλάδοι καθηγητών, ώστε να μπορούμε και εμείς να συμμετέχουμε στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ. Για το σκοπό αυτό η προσπάθειά μας συνεχίζεται.

Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2009

Για τον αργεντίνο βάρδο Αταουάλπα Γιουπάνκι


****Ο φίλος του ιστολογίου, ο οποίος υπογράφει με το ψευδώνυμο "Καλοπροαίρετος", μάς έστειλε την παρακάτω ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνεργασία. Τον ευχαριστούμε πολύ.

Ο Αργεντινός τραγουδοποιός Αταουάλπα Γιουπάνκι (Atahualpa Yupanqui, 1908-1992), μαζί με τη Χιλιανή Βιολέτα Πάρρα, θεωρούνται πρόδρομοι της μουσικής κίνησης nueva canción στην Αργεντινή, που γεννήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 στην Αργεντινή και τη Χιλή και σύντομα επεκτάθηκε στην Κεντρική Αμερική. Οι γνωστότεροι διεθνώς εκπρόσωποι αυτής της κίνησης είναι η Μερσέδες Σόσα, ο Βίκτορ Χάρα και το συγκρότημα Ίντι Ιλλιμάνι.

Βιογραφικά και εργογραφικά, καθώς και οπτικό και ακουστικό υλικό, μπορεί κανείς εύκολα να βρει στο διαδίκτυο. Θα περιοριστώ σε επιλεκτικές αναφορές, χρησιμοποιώντας στίχους και λόγια του.

Στα περισσότερα τραγούδια του έχει γράψει ο ίδιος στίχους και μουσική. Υπάρχουν μερικές συνεργασίες με τον Πάβλο δελ Σέρρο (Pablo del Cerro· πρόκειται για φιλολογικό ψευδώνυμο της συζύγου του), και λίγες ακόμα με τον Ρομίλδο Ρίσσο (Romildo Risso), όπως το Los ejes de mi carreta (Οι άξονες του κάρου μου):

Porque no engraso los ejes
me llaman abandona'o...
Si a mí me gusta que suenen,
¿pa' qué los quiero engrasa'os?

----------
Επειδή δεν λαδώνω τους άξονες
με λένε παραιτημένο...
Αν σε μένα αρέσει να ηχούν,
γιατί να τους θέλω λαδωμένους;


(Σε όλο το κείμενο, οι ελεύθερες –όχι λογοτεχνικές– αποδόσεις –όχι μεταφράσεις– από τα ισπανικά είναι δικές μου.)

Σε όλα τα τραγούδια του ακούγεται ο ίδιος με συνοδεία μόνο την κιθάρα του. Η άποψή του γι΄ αυτήν:

«La guitarra es para mí un poco el templo donde yo entro a rezar. Cuando yo necesito musitar mi salmo profundo, voy a la guitarra. (...) Respondo al reclamo interior, al "cascabel", como lo llamaba Ortega y Gasset: cuando se agita dentro de uno el cascabel, es cuando se necesita andar ese camino para ver qué rebaño lo anda buscando».
----------
«Η κιθάρα είναι για μένα κάτι σαν ναός όπου μπαίνω να προσευχηθώ. Όταν έχω ανάγκη να μουρμουρίσω έναν βαθύ ψαλμό, πηγαίνω στην κιθάρα. (...) Ανταποκρίνομαι στο εσωτερικό κάλεσμα, στο “κουδουνάκι”, όπως το ονόμαζε ο Ορτέγα υ Γκασσέτ (σ.σ.: Ισπανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος): όταν δονείται μέσα σε κάποιον το κουδουνάκι, είναι όταν έχει ανάγκη να βαδίσει αυτόν τον δρόμο για να δει ποιο ποίμνιο τον αναζητά».

Οι συνθέσεις του είναι μάλλον χαμηλόφωνες αργόσυρτες αφηγήσεις με συνοδεία περίτεχνης κιθάρας, βασίζονται μουσικά σε τοπικά φολκλορικά μοτίβα και περιγράφουν σκηνές από την αγροτική ζωή, έτσι δεν έχουν τον εξεγερτικό χαρακτήρα άλλων τραγουδιών της περιοχής και της εποχής, όμως τα περισσότερα έχουν σαφή πολιτική χροιά.

Campesino

Sagrado misión del hombre:
nieve, sol y sacrificio.
Morir sembrando la vida.
Vivir templando su grito.
Campesino, campesino,
Por ti canto, ¡campesino!
----------
Ιερή αποστολή του ανθρώπου:
χιόνι, ήλιος και θυσία.
Θάνατος, σπέρνοντας τη ζωή.
Ζωή, απαλύνοντας την κραυγή του.
Αγρότη, αγρότη,
για σένα τραγουδώ, αγρότη!


Ο ίδιος δεν θεωρούσε τον εαυτό του ποιητή:

«Dicen que lo que yo hago es poesía; vaya a saber: lo que procuro es incorporar mi voz a las viejas voces populares, en lo posible, imitándolas porque me encanta esa forma de decir del argentino que fue mi abuelo y el abuelo de mucha gente; esa levadura de pueblo de poquito antes de aparecer el siglo; eso procuro decirlo a mi manera».
----------
«Λένε ότι αυτό που κάνω είναι ποίηση· δεν ξέρω: αυτό που προσπαθώ είναι να ενσωματώσω τη φωνή μου στις γέρικες λαϊκές φωνές, όσο αυτό είναι δυνατό, και τις μιμούμαι γιατί με ευχαριστεί αυτός ο τρόπος ομιλίας του Αργεντίνου που ήταν ο παππούς μου και ο παππούς πολλών ανθρώπων· αυτή η μαγιά του χωριού λίγο πριν την αρχή του αιώνα· αυτό προσπαθώ να πω με τον τρόπο μου».


Και αλλού :

«Intento buscarla (ενν. la poesía) en los temas más sencillos, ya sean de adentro o de afuera, estado de ánimo o actitudes del campo. No soy ningún desesperado buscador de metáforas porque no las sé manejar y porque lo que importa no es que la gente diga: "mirá lo que dijo y cómo lo dijo", para mí eso casi es verguenza, lo que cuenta es fijar un acontecimiento del alma o de la tierra y, si es posible, con belleza. Si eso es poesía, muchas gracias, es poesía».
----------
«Προσπαθώ να την αναζητήσω (ενν. την ποίηση) στα πιο απλά θέματα, είτε είναι από μέσα είτε απ΄ έξω, ψυχική κατάσταση ή δραστηριότητες στον κάμπο. Δεν αναζητώ απελπισμένα μεταφορές γατί δεν ξέρω να τις χειρίζομαι και γιατί αυτό που έχει σημασία δεν είναι να πει ο κόσμος: “δες αυτό που είπε και πώς το είπε”, για μένα αυτό είναι σχεδόν ντροπή, αυτό που μετρά είναι η αποτύπωση περιστατικών της ψυχής ή της γης και, αν είναι εφικτό, με ομορφιά. Αν αυτό είναι ποίηση, ευχαριστώ πολύ, είναι ποίηση».


Η άποψή του για τα μηνύματα των θεραπόντων την τέχνη :

«Después vienen los otros, los que dicen: "Tengo mi mensaje" y han escrito dos zambas, una chacarera y una canción de protesta y a eso le llaman "mensaje". Eso es falso. Mensaje es una vida. Mensaje es Tagore, mensaje es Cristo, mensaje son setenta y cinco años de Chazarreta tocando danzas y nunca hablando de mensaje; pero lo dejó. Mensaje es Ricardo Rojas, es Martínez Estrada; a eso llamo yo mensaje. Cuando se serena el agua y se anda por el agua, ahí empieza a asomar el mensaje; mientras tanto, calladito».
----------
«Μετά έρχονται οι άλλοι, αυτοί που λένε: “Έχω το μήνυμά μου” και έχουν γράψει δύο σάμπας (αργεντίνικος χορός· να μη συγχέεται με τη βραζιλιάνικη σάμπα –samba–), μία τσακαρέρα (άλλος αργεντίνικος χορός) και ένα τραγούδι διαμαρτυρίας και αυτό το λένε ‘”μήνυμα”. Αυτό είναι λάθος. Μήνυμα είναι μια ζωή. Μήνυμα είναι ο Ταγκόρ, μήνυμα είναι ο Χριστός, μήνυμα είναι εβδομηνταπέντε χρόνια ο Τσαζαρρέτα (σ.σ.: Αντρές Τσαζαρρέτα, Αργεντίνος μουσικός και ερευνητής της παράδοσης, συνθέτης της Zamba de Vargas) να παίζει ντάνσας και ποτέ να μη μιλά για μήνυμα· αλλά το άφησε. Μήνυμα είναι ο Ρικάρντο Ρόχας (σ.σ. Αργεντίνος συγγραφέας και δημοσιογράφος), είναι ο Μαρτίνες Εστράδα (σ.σ.: Εσεκίελ Μαρτίνες Εστράδα, Αργεντίνος συγγραφέας, δοκιμιογράφος και κριτικός)· αυτό ονομάζω εγώ μήνυμα. Όταν ησυχάζει το νερό και περπατάς μέσα στο νερό, εκεί αρχίζει να προβάλλει το μήνυμα· στο μεταξύ, σιωπή».


Και αλλού:

Tú piensas que eres distinto, porque te llaman poeta,
y tienes un mundo aparte, más allá de las estrellas.

De tanto mirar la luna, ya nada sabes mirar.
Eres como un pobre ciego, que no sabe a dónde va.

Vete a mirar los mineros, los hombres en el trigal,
y cántale a los que luchan por un pedazo de pan.

Poeta de ciertas rimas: vete a vivir a la selva,
y aprenderás muchas cosas, del hachero y sus miserias.

Vive junto con el pueblo, no lo mires desde afuera,
que lo primero es el hombre, y lo segundo, poeta.
----------
Σκέφτεσαι ότι είσαι ξεχωριστός, γιατί σε λένε ποιητή,
και έχεις έναν κόσμο χωριστό, πιο πέρα από τ΄ αστέρια.

Κοιτάζεις τόσο το φεγγάρι, που πια δεν ξέρεις να βλέπεις τίποτα.
Είσαι όπως ένας φτωχός τυφλός, που δεν ξέρει πού πηγαίνει.

Πήγαινε να δεις τους ανθρακωρύχους, τους ανθρώπους στο αλώνι,
και τραγούδησε με αυτούς που αγωνίζονται για ένα κομμάτι ψωμί.

Ποιητή μερικών στίχων: πήγαινε να ζήσεις στον δρυμό,
και θα μάθεις πολλά πράγματα, από τον ξυλοκόπο και τα βάσανά του.

Ζήσε μαζί με τον λαό, μην τους βλέπεις από μακριά,
γιατί πρώτα είναι ο άνθρωπος, και ύστερα ο ποιητής.
(El poeta)


Συνθέσεις του έχουν γνωρίσει πολυάριθμες επανεκτελέσεις, εντός και εκτός Λατινικής Αμερικής. Ειδικά το Duerme negrito (που δεν είναι πρωτογενώς δικό του, αλλά διασκευή καριβιανού λαϊκού τραγουδιού), επιφανειακά νανούρισμα, σε δεύτερη ανάγνωση τραγούδι διαμαρτυρίας, ίσως και «ρατσιστικό από την ανάποδη» (ο διάβολος εμφανίζεται λευκός), το έχει τραγουδήσει πολύς κόσμος· για να μείνουμε μόνο στην Ελλάδα, το έχουν ηχογραφήσει –κατ΄ ελάχιστον– η Ζανέτ Καπούγια και η Αλίκη Καγιαλόγλου («Ζανέτ», 1981 και «Τραγούδια από την Ισπανία και τη Λατινική Αμερική», 1986 αντίστοιχα· στο άλμπουμ της Πέμης Ζούνη «Του κόσμου οι καληνύχτες», 2001, αναφέρεται, λανθασμένα, στον κατάλογο τραγουδιών· στην πραγματικότητα πρόκειται για διαφορετικό τραγούδι, το Drume negrita, γνωστότερου στην εκτέλεση της Βραζιλιάνας Marina de la Riva, παραλλαγή του πορτογαλόφωνου Drume negrinha, επίσης νανούρισμα, από τον Caetano Veloso), αν δε ισχύει φήμη που κυκλοφορεί, στο αναμενόμενο τον άλλο μήνα νέο άλμπουμ της Μερσέδες Σόσα, το τραγουδούν ντουέτο η 73χρονη πλέον «λα νέγρα» με την Σακίρα. (Ναι, αυτή η Σακίρα, η Κολομβιανή ποπ ντίβα.)

Μιλώντας για επανεκτελέσεις, προσωπικά με συγκινεί το Le tengo rabia al silencio από τη Μαρί Λαφορέ (Marie Laforêt).

Un día monté a caballo,
Y en la selva me metí,
Y sentí que un gran silencio
Crecía dentro de mí.

Hay silencio en mi guitarra
Cuando canto el yaraví,
Y lo mejor de mi canto
Se queda dentro de mí.
----------
Μια μέρα ανέβηκα στο άλογο,
και μπήκα στον δρυμό,
και αισθάνθηκα μια μεγάλη σιωπή
να μεγαλώνει μέσα μου.

Υπάρχει σιωπή στην κιθάρα μου
όταν τραγουδώ το γιαραβί (*),
και το καλύτερο από το τραγούδι μου
παραμένει μέσα μου.


(*) Το γιαραβί είναι μουσικό είδος που προέρχεται από το ινκαϊκό (χ)αράουι (harawi). Γεννήθηκε στο Περού και επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές των Άνδεων. Στην αρχική του μορφή είχε ελεγειακό χαρακτήρα· στη σύγχρονη έχει νοσταλγικό χαρακτήρα και πραγματεύεται θέματα αποχωρισμού ή χαμένου έρωτα. Ο ίδιος ο Γιουπάνκι είχε ιθαγενή ρίζα από τον πατέρα του –ο οποίος, σύμφωνα με τον Δον Άτα, είχε περιουσία «τρία άλογα και τρία κιβώτια βιβλία»–, κάτι που φαίνεται εύκολα από τα φυσιογνωμικά του χαρακτηριστικά.

Σε όλες του τις ηχογραφήσεις και ηχητικά ντοκουμέντα διακρίνεται ο χαρακτηριστικός zheísmo της διαλέκτου του Ρίο ντε λα Πλάτα (castellano rioplatense), σύμφωνα με τον οποίο τα ll, rr, αρχικά r και y προφέρονται ως δασύ ζ, π.χ. valle – βάζε, tierra – τιέζα, río – ζίο, yo – ζο.

Δεν μπορώ να ξεχωρίσω τις αγαπημένες μου συνθέσεις του Δον Άτα· ακριβέστερα, μου συμβαίνει ό,τι π.χ. με τους Μπητλς ή τον Τσιτσάνη : με ρωτάς το μεσημέρι, σου απαντώ, τα εξής πέντε· με ρωτάς το απόγευμα, σου απαντώ, τα εξής (άλλα) πέντε. Ενδεικτικά, μερικές ακόμα:

Canción para Pablo Neruda

Pablo nuestro que estás en tu Chile,
Gracias por la ternura que nos diste.
Por las golondrinas que vuelan con tus versos.
De barca a barca. De rama a rama.
De silencio a silencio.
----------
Πάβλο ημών ο εν τη Χιλή σου,
Ευχαριστούμε για τη στοργή που μας έδωσες.
Για τα χελιδόνια που πετούν με τους στίχους σου.
Από βάρκα σε βάρκα. Από κλαδί σε κλαδί.
Από σιωπή σε σιωπή.


Basta ya

¿Quién ha ganado la guerra
en los montes del Viet-Nam?
El guerrillero en su tierra
Y el yanqui en el cinema.
----------
Ποιος κέρδισε τον πόλεμο
στα βουνά του Βιετνάμ;
Ο αντάρτης στη γη του
και ο αμερικάνος στο σινεμά.


Η τελευταία είναι η μοναδική του ίσως σύνθεση στην οποία η συνήθως ηδύφωνη κιθάρα του ακούγεται οργισμένη και η συνήθως πράα φωνή του ακούγεται αγανακτισμένη. Η στροφή αυτή λέει, με άλλες λέξεις, ακριβώς τα ίδια με τους στίχους ανωνύμου : "Así se escribe la historia / de nuestra tierra, paisanos / en los libros, con borrones / y con cruces, en los llanos" (Έτσι γράφεται η ιστορία / της γης μας, πατριώτες / στα βιβλία, με σταγόνες μελάνι / και με σταυρούς, στις πεδιάδες).

Ο Δον Άτα συνέγραψε και εφτά βιβλία. Ένα παράθεμα από το El canto del viento (Το τραγούδι του ανέμου):

«Siempre he pensado que nada es mejor que viajar a caballo, pues el camino se compone de infinitas llegadas. Se llega a un cruce, a una flor, a un árbol, a la sombra de la nube sobre la arena del camino; se llega al arroyo, al tope de la sierra, a la piedra extraña. Pareciera que el camino va inventando sorpresas para goce del alma del viajero».
----------
«Πάντα σκεφτόμουν ότι τίποτα δεν είναι καλύτερο από το ταξίδι με άλογο, γιατί ο δρόμος αποτελείται από ατέλειωτες συναντήσεις. Συναντάς ένα σταυροδρόμι, ένα λουλούδι, ένα δέντρο, τη σκιά του σύννεφου πάνω από την άμμο του δρόμου· συναντάς ένα ρυάκι, τον βουνήσιο τυφλοπόντικα, την παράξενη πέτρα. Σαν ο δρόμος να επινοεί εκπλήξεις για να τέρψει την ψυχή του ταξιδιώτη».

Είχα την τύχη να δω τον Δον Άτα στα ογδονταφεύγα του, το 1989, στο Κατράκειο της Νίκαιας. Με τη σαν λαξεμένη σε βράχο μορφή, το παλιομοδίτικο ντύσιμό του –μαύρο κοστούμι, λουστρίνια και παπιγιόν– και, όπως πάντα, μόνο με την κιθάρα του, έπαιξε μέχρι η βραδυνή ψύχρα να του παγώσει τα δάχτυλα και να τον αναγκάσει να σταματήσει. Η όλη ατμόσφαιρα είχε κάτι από αποχαιρετισμό, όπως σε ένα τραγούδι του:

Yo quiero un caballo negro
y unas espuelas de plata,
para alcanzar a la vida
que se me escapa.

Yo quiero un lazo trenzado,
mezcla de toro y guanaco,
para enlazar a esos sueños
que se fugaron.

Yo quiero un poncho que tenga
el color de los caminos
para envolverme en la noche
de mi destino.

Caballo, espuelas y lazo,
pienso que no han de servir.
Ya ni el poncho me hace falta.
Voy a dormir.
----------
Θέλω ένα μαύρο άλογο
και ασημένια σπιρούνια,
για να φτάσω τη ζωή
που μου ξεφεύγει.

Θέλω ένα γερό λάσο
φτιαγμένο από ταύρο και γουανάκο,
για να πιάσω αυτά τα όνειρα
που έφυγαν.

Θέλω ένα πόντσο που να έχει
το χρώμα των δρόμων
για να αναμιχθώ με τη νύχτα
του πεπρωμένου μου.

Άλογο, σπηρούνια και λάσο,
σκέφτομαι ότι δεν χρησιμεύουν.
Τώρα ούτε το πόντσο μου λείπει.
Πηγαίνω να κοιμηθώ.
(Yo quiero un caballo negro)


Σε λιγότερο από τρία χρόνια από τότε, πέρασε στην αιωνιότητα.

Οι ήχοι από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού με συναρπάζουν από την παιδική μου ηλικία. Τέρπομαι εξίσου όταν ακούω, ανάλογα με τη διάθεση της στιγμής, τις παραγουανές άρπες, τα περουβιάνικα τσαράνγκος και τους βολιβιάνικους αυλούς από τους αμέτρητους Λος Τάδε, τα νοσταλγικά τάνγκος του Κάρλος Γαρδέλ, τα λυρικά και μαζί ρωμαλέα μπολέρος του Χαβιέρ Σολίς, το τζαζ μπαντονεόν του Άστορ Πιατσόλα, και πλήθος λιγότερο γνωστών ισπανόφωνων καλλιτεχνών, όπως τη «βασίλισσα του μερένγκε», δομινικανή Μίλλυ Κεσάδα, τον αξέχαστο «polaco», αργεντίνο Ρομπέρτο Γκοϊενέτσε, ή την πορτορικανή Λουσεσίτα. Ξεχωριστή θέση στις προτιμήσεις μου είχαν και έχουν οι μπαλλάντες του Αταουάλπα Γιουπάνκι. Όχι σπάνια, διαλέγω στην τύχη έναν από τους είκοσι περίπου σύμπυκνους δίσκους του που έχω και τον αφήνω να παίζει από την αρχή μέχρι το τέλος. Τότε, τον φαντάζομαι να τριποδίζει στις ουράνιες πάμπας με το αγαπημένο του κανελλί άλογο:

Oscuro lazo de niebla
Te pialó junto al barranco.
¿Cómo fue que no lo viste?
¿Qué estrella estabas buscando?

Si como dicen algunos
Hay cielos pa'l buen caballo,
Por ahí andará mi flete
Galopando, galopando.
----------
Σκοτεινό λάσο από ομίχλη
σε παγίδευσε κοντά στο φαράγγι.
Πώς και δεν το είδες;
Ποιο αστέρι έψαχνες;

Αν όπως λένε κάποιοι
υπάρχουν ουρανοί για τα καλά άλογα,
εκεί θα πορεύεται το φαρί μου
καλπάζοντας, καλπάζοντας.
(El alazán)


Άλλες φορές τον φαντάζομαι να βαδίζει στον δρόμο του ίντιο, όπως στο πρώτο τραγούδι που έγραψε:

Caminito del indio, sendero coya sembra'o de piedras.
Caminito del indio, que junta el valle con las estrellas.

Caminito que anduvo de sur a norte mi raza vieja,
antes que en la montaña la Pachamama se ensombreciera.

Cantando en el cerro, llorando en el río,
se agranda en la noche lo pena del indio.
----------
Δρόμος του ίντιο, μονοπάτι των κόγια (**) σπαρμένο με πέτρες.
Δρόμος του ίντιο, που ενώνει την κοιλάδα με τ΄ αστέρια.

Δρόμος που περπάτησε από τον νότο στο βορρά η αρχαία μου φυλή,
πριν στο βουνό η Πατσαμάμα (***) σκοτεινιάσει.

Με το τραγούδι στον λόφο, με το κλάμα στο ποτάμι,
μεγαλώνει τη νύχτα ο καημός του ίντιο.
(Camino del indio)


(**) κόγια (kolla ή colla) : ιθαγενής λαός της βόρειας Χιλής και της βορειοανατολικής Αργεντινής.
(***) Πατσαμάμα : Γη-Μητέρα, η ύψιστη θεότητα των ιθαγενών λαών των κεντρικών Άνδεων και της Νότιας Αμερικής.

Για το τέλος, μερικοί στίχοι του από το El payador perseguido (Ο καταδιωγμένος τραγουδιστής· για την ακρίβεια, payador είναι κάτι ειδικότερο : λαϊκός τραγουδιστής που, με συνοδεία κιθάρας και συνήθως σε αντίστιξη με άλλον, αυτοσχεδιάζει έμμετρες απαγγελίες σε διάφορα θέματα):

Y aunque me quiten la vida
o engrillen mi libertad
y aunque chamusquen quizá
mi guitarra en los fogones,
han de vivir mis canciones
en el alma de los demás.
----------
Και ακόμα και αν μου αφαιρέσουν τη ζωή
ή φυλακίσουν την ελευθερία μου
και ακόμα και αν μου καψαλίσουν ίσως
την κιθάρα μου στη θράκα,
θα ζουν τα τραγούδια μου
στην ψυχή των άλλων.

Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2009

Η ερώτηση του βουλευτή κ. Οικονόμου για τα Ισπανικά

Ακόμα μία ερώτηση για τα Ισπανικά στα σχολεία είχαμε στις 28 Ιανουαρίου από τον βουλευτή Αττικής του ΠΑΣΟΚ κ. Βασίλη Οικονόμου. Την αναδημοσιεύουμε από την προσωπική ιστοσελίδα του βουλευτή και τον ευχαριστούμε.

ΟΝΟΜΑ –ΕΠΩΝΥΜΟ ΒΟΥΛΕΥΤΗ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΠΑ.ΣΟ.Κ.
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΡΟΣ: Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων
ΘΕΜΑ: Απαξιώνεται η Ισπανική Γλώσσα στην Πρωτοβάθμια και στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Κύριε Υπουργέ ,

Με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι απαξιώνεται από την Κυβέρνηση η επιλογή εκμάθησης της ισπανικής γλώσσας στην πρωτοβάθμια και στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τα ισπανικά έχουν εισαχθεί στο πιλοτικό πρόγραμμα του γυμνασίου από το σχολικό έτος 2006 – 2007. Έπειτα από αιτήματα πολιτών, όμως, κρίνεται αναγκαίο να επεκταθεί σε περισσότερα σχολεία και κυρίως στο Δημοτικό, η δυνατότητα επιλογής της ως δεύτερης ξένης γλώσσας, που μέχρι στιγμής περιορίζεται στην Γαλλική και την Γερμανική. Είναι εμφανές ότι όταν ένα παιδί επιλέξει μία από τις δύο γλώσσες στις τάξεις του Δημοτικού, δύσκολα θα επιλέξει να μάθει και μία τρίτη γλώσσα στις τάξεις του Γυμνασίου. Επιπλέον και παρά τις έντονες αντιδράσεις των φοιτητών του τμήματος της ισπανικής γλώσσας, μέχρι και σήμερα δεν έχει χορηγηθεί κωδικός στους απόφοιτους Ισπανικής Φιλολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στους απόφοιτους του τμήματος Ισπανική Γλώσσα και Πολιτισμός του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου έτσι ώστε να μπορούν οι απόφοιτοι των συγκεκριμένων τμημάτων να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για τους Εκπαιδευτικούς. Κατόπιν των παραπάνω
ΕΡΩΤΑΣΤΕ 1) Υπάρχει πρόθεση από το Υπουργείο να επεκτείνει σε περισσότερα σχολεία το πιλοτικό πρόγραμμα στο οποίο έχει ήδη ενταχθεί η ισπανική γλώσσα, λαμβάνοντας υπόψη σας ότι η ισπανική γλώσσα είναι η γλώσσα 450 εκατομμυρίων πολιτών του κόσμου; 2) Για ποιο λόγο ακόμα μέχρι και σήμερα, τρία χρόνια μετά, δεν έχει χορηγηθεί κωδικός για την συμμετοχή στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ Εκπαιδευτικών των αποφοίτων των τμημάτων της ισπανικής γλώσσας των Ελληνικών Πανεπιστημίων; Έχετε σκοπό να προβείτε άμεσα σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την διευθέτηση του ζητήματος αυτού;

Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2009

Ακόμα μία ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας από τους κ.κ. Πλεύρη και Γεωργιάδη

Ακόμα μία ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας για το θέμα της Ισπανικής Γλώσσας είχαμε στις 2 Φεβρουαρίου. Αυτή τη φορά την ερώτηση έθεσαν οι βουλευτές του ΛΑΟΣ κ.κ. Αθανάσιος Πλεύρης και Σπυρίδων-Άδωνις Γεωργιάδης.
Τους ευχαριστούμε και παραθέτουμε την ερώτηση από την προσωπική ιστοσελίδα του κ. Πλεύρη.

ΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΞΙΟΤΙΜΟ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΘΕΜΑ: ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Η ισπανική γλώσσα είναι μία γλώσσα που διακρίνεται για την τεράστια κοινωνικοπολιτική της σημασία. Είναι μητρική γλώσσα 450 εκατομμυρίων ομιλητών ως επίσημη γλώσσα 21 χωρών (Λατινική Αμερική και Ισπανία). Είναι επίσης δεύτερη ξένη γλώσσα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η ισπανική όμως γλώσσα τυγχάνει διαφορετικής μεταχείρισης από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Παρόλο που έχει εισαχθεί πιλοτικά στο πρόγραμμα μαθημάτων του Γυμνασίου από το σχολικό έτος 2006-2007, ακόμη δεν έχει χορηγηθεί ο απαραίτητος κωδικός για σύσταση κλάδου καθηγητών ισπανικής γλώσσας, στους αποφοίτους Ισπανικής Φιλολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στους αποφοίτους του τμήματος Ισπανική Γλώσσα και Πολιτισμός του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, ώστε αμφότεροι να μπορούν να συμμετέχουν στον ΑΣΕΠ Εκπαιδευτικών που διεξάγεται κάθε δύο χρόνια.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

Α) Υπάρχει περιθώριο η ισπανική γλώσσα να επεκταθεί σε περισσότερα σχολεία και κυρίως στο Δημοτικό και να μη διδάσκεται μόνο σε 13 Γυμνάσια σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια;

Β) Υπάρχει περίπτωση να χορηγηθεί ο απαραίτητος κωδικός για σύσταση κλάδου καθηγητών ισπανικής γλώσσας, ώστε ο ήδη ικανός αριθμός αποφοίτων που μπορεί να διδάξει την ισπανική γλώσσα στο ελληνικό σχολείο, να μπορεί να συμμετάσχει στον ΑΣΕΠ Εκπαιδευτικών;

Αθήνα 02.02.2009
Οι ερωτώντες βουλευτές

Αθανάσιος Πλεύρης, Βουλευτής Α’ Αθηνών

Σπυρίδων-Άδωνις Γεωργιάδης, Βουλευτής Β’ Αθηνών

ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ