Εκδήλωση - H ναυμαχία της Nαυπάκτου στο Xρυσό Aιώνα των ισπανικών γραμμάτων - Παρουσίαση τριών βιβλίων του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών της Γρανάδας

Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΣΤΟ ΧΡΥΣΟ ΑΙΩΝΑ ΤΩΝ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΡΙΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ, ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΗΣ ΓΡΑΝΑΔΑΣ

Στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας, την Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 2021 στις 18.00 μ.μ.

Η ναυμαχία της Ναυπάκτου (7 Οκτωβρίου 1571), μία από τις σημαντικότερες στην ναυτική ιστορία όλων των εποχών, που έληξε με την νίκη του συνασπισμού των χριστιανικών Κρατών κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, επηρέασε στους επόμενους αιώνες την ιστορία της Μεσογείου, αλλά και της Ευρώπης γενικότερα. Για πολύ καιρό υπήρξε πηγή έμπνευσης για τους εκπροσώπους της ευρωπαϊκής τέχνης και λογοτεχνίας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες, στρατιώτης πάνω στη γαλέρα Μαρκέσα που πολέμησε εκεί, ο Λόπε ντε Βέγκα και ο Φερνάντο ντε Ερρέρα. Τρία από τα έργα αυτών των σημαντικών συγγραφέων του Χρυσού Αιώνα σχετικά με αυτό το υψίστης σπουδαιότητας για την ιστορία της Ελλάδας, της Κύπρου και γενικότερα της Ευρώπης, γεγονός, έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί στα Ελληνικά από το Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών της Γρανάδας, και θα παρουσιαστούν στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο:

- Η νουβέλα Ο γενναιόδωρος ερωτευμένος (1613) του Μιγκέλ ντε Θερβάντες

- Η κωμικοτραγωδία Ο Ιερός Συνασπισμός (1621) του Λόπε ντε Βέγα

- Το ιστορικό έργο Εξιστόρηση του πολέμου της Κύπρου και του γεγονότος της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου (1572) του Φερνάντο ντε Ερρέρα

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ

Συντονιστής: Δημήτριος Δρόσος, Πρόεδρος του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών)

Μόσχος Μορφακίδης-Φυλακτός, Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδων της Γρανάδας - Πανεπιστήμιο Γρανάδας

Ιωάννης Χασιώτης, Ομότιμος Καθηγητής - Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Μαρία Τσώκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ειρήνη Παρασκευά, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΟΥΝ

Iνστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας
Ισπανική Πρεσβεία στην Ελλάδα
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών της Γρανάδας
Τμήμα Τμήμα Ισπανικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ημερομηνία: Τρίτη 7 Δεκεμβρίου του 2021
΄Ωρα: 18:00
Τόπος: Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Βασιλίσσης Σοφίας 22, 10675 Αθήνα

Παρατηρήσεις: Δωρεάν είσοδος με μάσκα και ισχύον πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης COVID και αστυνομική ταυτότητα.

Συνάντηση του Πρέσβη της Ισπανίας με τον Πρύτανη του ΕΚΠΑ και με τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας

Τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΤΙσπΓΦ) συναντήθηκαν, την 23η Νοεμβρίου 2021, με πρωτοβουλία του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητή Θάνου Δημόπουλου, με τον Πρέσβη της Ισπανίας στην Ελληνική Δημοκρατία, κύριο Enrique Viguera Rubio, στην έδρα του Ινστιτούτου Cervantes στην Αθήνα. Στη συνάντηση παραβρέθηκαν, εκτός τον Πρύτανη Θάνο Δημόπουλο και τον Πρέσβη της Ισπανίας, ο Μορφωτικός ακόλουθος της Ισπανικής Πρεσβείας στην Ελλάδα, κ. Ivo Pascual Herrera, η Διευθύντρια του Ινστιτούτου Cervantes Αθηνών, κα Cristina Conde de Beroldingen Geyr, ο Πρόεδρος του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας Καθηγητής Δημήτριος Δρόσος και τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Καθηγήτρια Ανθή Παπαγεωργίου, Καθηγήτρια Βικτωρία Κρητικού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αγγελική Αλεξοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαρία Τσώκου, Επίκουρος Καθηγητής Σπυρίδων Μαυρίδης και η Επίκουρη Καθηγήτρια Ειρήνη Παρασκευά. Λόγω των υγειονομικών πρωτοκόλλων που τηρήθηκαν, εξαιτίας της πανδημίας, δεν κατέστη δυνατή η συμμετοχή του συνόλου των μελών και του προσωπικού του Τμήματος στη συγκεκριμένη συνάντηση.

Κατά τη συνάντηση ο Πρέσβης είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί από τον Πρύτανη και τον Πρόεδρο του Τμήματος για το έργο που επιτελεί το Τμήμα σε διδακτικό και ερευνητικό επίπεδο καθώς και για τις πρωτοβουλίες των διδασκόντων σε αυτό για την προώθηση της γλώσσας, της λογοτεχνίας και του πολιτισμού της Ισπανίας και των χωρών της Ισπανόφωνης Αμερικής. Τονίστηκε δε ιδιαίτερα η σημασία και ο ρόλος του Τμήματος στην πολιτισμική διασύνδεση της Ελλάδας με τις Ισπανόφωνες χώρες, και κυρίως την Ισπανία, η οποία ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μια σημαντική χώρα-εταίρο μας και με την οποία μας συνδέουν βαθιές ιστορικές εμπειρίες.

Τόσο ο Πρύτανης όσο και ο Πρόεδρος του Τμήματος παρουσίασαν το σχεδιασμό ανάπτυξης και εξέλιξης του Τμήματος και τις στρατηγικές επιλογές του για την επίτευξη του στόχου αυτού. Έγινε ιδιαίτερη μνεία στις δυσκολίες που απαντώνται κατά προσπάθεια αυτή, στην ανάγκη συνεργασίας των φορέων με αντίστοιχες επιδιώξεις, καθώς και στις γενικότερες προοπτικές ανάπτυξης, όχι μόνο του Τμήματος αλλά συνολικά του χώρου των Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών.

Ο Πρέσβης της Ισπανίας έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις προοπτικές εξέλιξης του Τμήματος, αντιλήφθηκε την ανάγκη διατήρησης του αυτόνομου χαρακτήρα των σπουδών στην Ισπανική Γλώσσα και Φιλολογία και υποσχέθηκε ολόθερμα να βρίσκεται δίπλα σε αυτό και να στηρίζει τις πρωτοβουλίες του για την ανάπτυξη των Ισπανικών Σπουδών στην Ελλάδα και την εισαγωγή της Ισπανικής Γλώσσας στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ως γλώσσα επιλογής ισότιμα με τις υπόλοιπες προσφερόμενες γλώσσες, με όλες του δυνάμεις που προκύπτουν από τη θέση και το αξίωμά του.

https://hub.uoa.gr/

Παρουσίαση του βιβλίου «Καχάμπρε» του Αρμάντο Ρομέρο στο Φεστιβάλ ΛΕΑ

Στα πλαίσια του φετινού Φεστιβάλ ΛΕΑ πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 26 Οκτωβρίου η παρουσίαση του βιβλίου Καχάμπρε του Κολομβιανoύ συγγραφέα και καθηγητή Αρμάντο Ρομέρο, των εκδόσεων Τόπος.

Με πλοκή που ταλαντεύεται μεταξύ σασπένς, χιούμορ και τραγωδίας, το Καχάμπρε είναι ένα μυθιστόρημα μυστηρίου και ταυτόχρονα μια ανθρωπολογική έρευνα.

Με τον Αρμάντο Ρομέρο συνομίλησαν η μεταφράστρια του βιβλίου Αγαθή Δημητρούκα και η καθηγήτρια του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ Βικτωρία Κρητικού, μελετήτρια του έργου του συγγραφέα.

Με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Κολομβίας στην Ελλάδα, του Επίτιμου Προξενείου της Κολομβίας στην Αθήνα, της Σχολής Abanico και των Εκδόσεων Τόπος.

Σχετικά με το βιβλίο έχουμε αναφερθεί εδώ.

Βιβλίο - «Απρόσμενη επίσκεψη» - Συλλογή διηγημάτων του Μάριο Βάργας Λιόσα

Μια παλιά -κι ίσως δύσκολο να βρεθεί- αλλά ενδιαφέρουσα έκδοση της βραβευμένης σχετικής συλλογής διηγημάτων του νομπελίστα συγγραφέα από το Περού Μάριο Βάργας Λιόσα.

Συγγραφέας: Mario Vargas Llosa
Τίτλος πρωτοτύπου: Los jefes
Είδος έργου: Συλλογή διηγημάτων
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: 1959
Ελληνικός τίτλος: Απρόσμενη επίσκεψη
Μετάφραση: Ρίτα Κολαΐτη
Εκδόσεις: Εξάντας
Έτος έκδοσης: 1983

Ο Μάριο Βάργας Λιόσα γεννήθηκε το 1936 στην Αρεκίπα του Περού. Ένα μεγάλο μέρος της παιδικής του ηλικίας το πέρασε στην Βολιβία απ' όπου ξαναγύρισε στην Λίμα για να τελειώσει το κολλέγιο και μετά φιλολογία στο Πανεπιστήμιο San Marcos.

Το 1958 στην Ισπανία κέρδισε το βραβείο Leopoldo Alas με την συλλογή διηγημάτων του Los Jefes και το 1967 με το μυθιστόρημά του Το Πράσινο Σπίτι το βραβείο Romulo Callegos, μία από τις σπουδαιότερες διακρίσεις στην ισπανική γλώσσα.

Έμεινε για αρκετό διάστημα στο Λονδίνο όπου δίδαξε σε διάφορα Πανεπιστήμια και κατέληξε στην Ισπανία όπου ζει μέχρι σήμερα.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Μιχάλης Κλαπάκις νικητής του 1ου Βραβείου Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ

Για τη μετάφραση του περίφημου θεατρικού έργου Ματωμένος γάμος του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα των εκδόσεων Σκαρίφημα, η Κριτική Επιτροπή του 1ου Βραβείου Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ για το 2021 βράβευσε τον Μιχάλη Κλαπάκι. Το βραβείο στον μεταφραστή απένειμε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Τα κριτήρια αξιολόγησης του Βραβείου ήταν τα εξής:

- Η εμβάθυνση στη μοναδικότητα κάθε πρωτοτύπου από τον μεταφραστή ή τη μεταφράστρια και η ανάδειξή της·
- Η επινοητικότητα, η δημιουργικότητα και η απαιτούμενη ακρίβεια και ευστοχία σε ζητήματα που αφορούν τον παραγόμενο στα ελληνικά λόγο·
- Ο βαθμός των ειδικών δυσκολιών καθώς και το «ειδικό βάρος» του κάθε έργου στη γλώσσα στην οποία εκφράζεται και στο πολιτιστικό πλαίσιο το οποίο απηχεί.

Η μετάφραση του Μιχάλη Κλαπάκι ξεχώρισε για δύο ειδικούς λόγους:

1) O μεταφραστής δεν αναμετρήθηκε μόνο με τις δυσκολίες και το «ειδικό βάρος» ενός σημαντικότατου κλασικού θεατρικού έργου της παγκόσμιας γραμματείας. Αναμετρήθηκε και με τις πολλές μεταφράσεις του έργου από διακεκριμένους Έλληνες συγγραφείς του 20ού αιώνα, τις οποίες έχει εμπεδώσει το αναγνωστικό και θεατρόφιλο κοινό, και καταθέτει μια νέα μεταφραστική πρόταση. Η μετάφραση του Μ. Κλαπάκι διατηρεί κάποια αειθαλή στοιχεία των παλαιότερων, αλλά, κυρίως, αναδεικνύει τη βαθιά θεατρικότητα του έργου που το καθιστά παγκόσμιο και διαχρονικό. Ο αναγνώστης, και ίσως κάποτε ο θεατής, θα (ανα)γνωρίσει μέσα από αυτή τη μετάφραση έναν άλλο Λόρκα, εξίσου ή και περισσότερο λαμπρό με αυτόν που ήδη ήξερε.

2) Ο μεταφραστής, στο εκτενές περικείμενο του βιβλίου, δηλαδή την διεισδυτική αλλά και προσιτή στο ευρύ κοινό Εισαγωγή και τα Σχόλιά του, αποκαλύπτει τα στοιχεία τα οποία τον οδήγησαν στη μεταφραστική στρατηγική που επέλεξε και υπηρέτησε με επιτυχία. Διευκολύνει έτσι την ανάγνωση αλλά και το ανέβασμα του έργου -κάτι που ευχόμαστε να συμβεί σύντομα.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.monocleread.gr/

Συγγραφέας: Federico García Lorca
Τίτλος πρωτοτύπου: Bodas de sangre
Είδος έργου: Θέατρο
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Editorial El Árbol, 1935
Πρώτη παράσταση: 1933
Ελληνικός τίτλος: Ματωμένος γάμος
Μετάφραση: Μιχάλης Κλαπάκις
Εκδόσεις: Σκαρίφημα
Έτος έκδοσης: 2020

Βιβλίο - «Η καθημερινή μαγεία των ασήμαντων πραγμάτων» του Φρανσέσκ Μιράλιες

Συγγραφέας: Francesc Miralles
Τίτλος πρωτοτύπου: Amor en minúscula
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην καταλανική γλώσσα: 2006
Ελληνικός τίτλος: Η καθημερινή μαγεία των ασήμαντων πραγμάτων
Μετάφραση: Θεοδώρα Δαρβίρη
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Έτος έκδοσης: 2012

Ο Σαμουέλ ζει μια ψευδαίσθηση μοναξιάς από την οποία ξεφεύγει μόνο κάποιες ώρες για να διδάξει στο πανεπιστήμιο. Η σφαλισμένη αυτή γυάλα στην οποία έχει κλείσει τον κόσμο του αρχίζει να εμφανίζει ρωγμές τη μέρα που ένας αδέσποτος γάτος μπαίνει στο σπίτι του.

Από εκεί θα οδηγηθεί στον Τίτο, έναν ηλικιωμένο επιμελητή κειμένων από τον οποίο παίρνει κάποια ζωτικά μαθήματα, και στη συνέχεια στην Γκαμπριέλα, έναν παιδικό έρωτα που επανεμφανίζεται ως εκ θαύματος στη ζωή του τριάντα χρόνια αργότερα, με τη μορφή μιας αινιγματικής γυναίκας.

Ο Σαμουέλ ξεκινά ένα ταξίδι μύησης γεμάτο απροσδόκητες αποκαλύψεις. Θα μάθει πως ακόμα κι από μικρές καθημερινές πράξεις, αρκετές από αυτές ασήμαντες, μπορούν να ξεσπάσουν σαρωτικές θύελλες ή να ξυπνήσει η καρδιά από το λήθαργό της.

Ένα μυθιστόρημα για τη μοναξιά, τον έρωτα και τη μαγεία της καθημερινότητας.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Βιβλίο - «Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς» του Αντόνιο Ιτούρμπε

Συγγραφέας: Antonio G. Iturbe
Τίτλος πρωτοτύπου: La bibliotecaria de Auschwitz
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Editorial Planeta, 2012
Ελληνικός τίτλος: Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς
Μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Έτος 1ης έκδοσης: 2020

Στη μαύρη λάσπη του Άουσβιτς, που καταπίνει τα πάντα, ο Φρέντι Χιρς έκτισε μυστικά ένα σχολείο. Σ' έναν χώρο όπου απαγορεύονται τα βιβλία, η νεαρή Ντίτα κρύβει κάτω από το φόρεμά της τους εύθραυστους τόμους της μικρότερης, κρυμμένης και λαθραίας δημόσιας βιβλιοθήκης που υπήρξε ποτέ.

Μέσα από τη φρίκη του πολέμου, η Ντίτα προσφέρει ένα θαυμάσιο μάθημα θάρρους: δεν παραιτείται και δεν χάνει ποτέ την επιθυμία να ζήσει ή να διαβάσει γιατί, ακόμη και σε αυτό το φοβερό στρατόπεδο εξόντωσης, «το να ανοίγεις ένα βιβλίο είναι σαν να μπαίνεις σ' ένα τρένο που σε πηγαίνει διακοπές».

Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα που διασώζει από τη λήθη μία από τις πιο συγκινητικές ιστορίες πολιτιστικού ηρωισμού.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

https://www.protoporia.gr/

«Ραφαέλ» - Διήγημα της Άνα Μαρία Ματούτε

Ana María Matute (1925-2014)
Ραφαέλ (1963)
Μετάφραση: Μαρίνα Δήμου, Ηλίας Οικονομόπουλος (2021)

        Ο Ραφαέλ ήταν ένα ξανθό, γαλανομάτικο αγόρι, γιος κάποιων ευκατάστατων καλλιεργητών του χωριού. Είχε μερικά μεγαλύτερα και μικρότερα από αυτόν αδέρφια, που ζούσαν και εργάζονταν στον κάμπο, όπως οι περισσότεροι από τους κατοίκους. Επειδή όμως εκείνος ήταν διαφορετικός, αποτελούσε ενόχληση για την οικογένειά του. Έτσι τον έστειλαν στα βουνά με το κοπάδι του και πολύ σπάνια κατέβαινε στο χωριό.
        Τον θυμάμαι πολύ καλά τον Ραφαέλ να περνάει τον λόφο Σεστίλ, πίσω απ’ το σπίτι μας, με το κοπάδι του. Εμείς τον Ραφαέλ τον αγαπούσαμε, γιατί ήταν γλυκός, αξιαγάπητος κι έλεγε πολύ ξεχωριστά πράγματα. Εξαιτίας όμως αυτών των ιδιαίτερων πραγμάτων που έκανε κι έλεγε, τον απομάκρυναν τ’ αδέρφια του και οι γονείς του. Αλλά αυτός ακριβώς ο λόγος ήταν που προσείλκυε τη δική μας τρυφερότητα. Παρόλο που δεν καταφέρναμε να καταλάβουμε τελείως αυτό που συνέβαινε στον Ραφαέλ, το να τον βλέπουμε πάντα μας ευχαριστούσε. Έτσι, όταν φαινόταν η μικροσκοπική φιγούρα του πάνω από τους βράχους του φαραγγιού, βγαίναμε και κάνοντας χωνί τα χέρια μας στο στόμα, τον φωνάζαμε. Τότε αυτός τραγουδούσε. Όπως έλεγαν οι μεγαλύτεροι, το έκανε πολύ άσχημα και οι υπηρέτριες ακούγοντάς τον έκλαιγαν από τα γέλια. Όμως εμάς μας άρεσε κι ακόμα, μερικές φορές, μας συγκινούσε.
        Ο Ραφαέλ αγαπούσε πολύ τον πατέρα μου κι ήταν ο μόνος στον οποίο είχε εμπιστοσύνη και του έλεγε τα μυστικά του. Μας άρεσε να τον βλέπουμε να έρχεται, μ’ εκείνη την αόριστη έκφρασή του, και να μας λέει:
        «Είναι εδώ ο πατέρας σας; Πρέπει να του μιλήσω».
        Ο πατέρας μου τον άκουγε πάντα με υπομονή. Ο Ραφαέλ είχε μια εμμονή: να παντρευτεί. Όμως καμιά κοπέλα του χωριού δεν τον ήθελε κι έτσι κατασκεύαζε αρραβωνιαστικιές κατά πως του άρεσε. Θυμάμαι ότι μια φορά είχε φτιάξει ένα δαχτυλίδι από ασημόχαρτο.
        «Βλέπετε;» είπε μ’ ένα χαμόγελο λίγο ζαβολιάρικο και λίγο αθώο.
        «Είναι πολύ όμορφο» συμφώνησε ο πατέρας μου.
        Το κομμάτι από το ασημόχαρτο γυάλιζε στον ήλιο, πάνω στο ροζιασμένο και σκούρο δάχτυλο. Ο Ραφαέλ χαμήλωσε τη φωνή…
         Μετά έβγαλε ένα μεγάλο πορτοφόλι κι έδειξε τις φωτογραφίες των αρραβωνιαστικιών του. Έδειχναν ηθοποιούς του κινηματογράφου κι ήταν κομμένες από εφημερίδες και περιοδικά. Όλοι επικροτήσαμε το καλό του γούστο και ομολογώ ότι εμείς, τα παιδιά, πιστεύαμε επιφυλακτικά –αν και με μεγάλη ικανοποίηση– σ’ εκείνους τους τόσο όμορφους έρωτες.
        Τα χρόνια πέρασαν κι ήρθε ο πόλεμος. Όταν επιστρέψαμε στη Μανθίγια, όλα είχαν αλλάξει εκτός από τον Ραφαέλ. Οι άνθρωποι ήταν λιγότερο αθώοι, λιγότερο ευγενικοί, λιγότερο ανιδιοτελείς. Μόνο ο Ραφαέλ, χωρίς νιάτα πια, συνέχιζε όπως πρώτα. Συνέχιζε να οδηγεί το κοπάδι του από πάνω απ’ τον Σεστίλ, μέσα απ’ το γρασίδι του Σεπτέμβρη. Μιλούσε ίσως λιγότερο και στα μάτια του υπήρχε μια λύπη που δεν είχαμε γνωρίσει ως τότε.
        Μια μέρα η μαγείρισσα μάς είπε:
        «Του Ραφαέλ του ‘χει χωθεί στο μυαλό πως όλα τα παιδιά του χωριού είναι δικά του».
        Συχνά τον έβλεπε κανείς να παρακολουθεί κρυφά τα παιδιά… Υπήρχαν, ιδιαίτερα, δυο πολύ ξανθά παιδάκια, τα οποία λάτρευε. Τους έφερνε αμύγδαλα και καραμέλες, και τους έφτιαχνε σφυρίχτρες από καλάμια. Μια μέρα τους έφερε ένα κοτσύφι σ’ ένα κλουβί φτιαγμένο χοντροκομμένα απ’ τον ίδιο, και την άλλη μέρα μας είπαν:
        «Τον κακόμοιρο τον Ραφαέλ! Ο πατέρας του του Αλφρεδίν και του Ματέο κουράστηκε πια μ’ αυτή την ιστορία. Τον περίμενε κρυμμένος, τον άρπαξε απ’ τ’ αυτί και τον έλιωσε στο ξύλο μ’ ένα παλούκι τόσο χοντρό! Μετά έδωσε μια τέτοια κλωτσιά στο κλουβί που το κοτσύφι έφυγε πετώντας, κι ήταν άλλο να σου λέω κι άλλο να το βλέπεις.
        «Και τι έγινε με τον Ραφαέλ;»
        «Τι ήθελες να γίνει; Με τη μύτη του ματωμένη, δαρμένος, έκατσε δίπλα στη μάντρα κι έκλαιγε».
        Το κοτσύφι το είχε σκάσει κι ο Ραφαέλ ποτέ δεν βρήκε τον έρωτά του. Δεν τον ξαναείδαμε στα βουνά. Αρρώστησε, έμενε κλεισμένος σπίτι του και μόνο κατά τη Μέρα του Σταυρού, όταν περνούσε η λιτανεία, έγερνε στο παράθυρό του. Το πρόσωπό του, χλωμό και λυπημένο, έμοιαζε με πρόσωπο αγνώστου.

Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) - Ελεύθερο υλικό προετοιμασίας

Μπορείτε να κατεβάσετε ελεύθερα τα ebook των βιβλίων προετοιμασίας για το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) στα επίπεδα Α, Β και Γ από τη σελίδα http://rcel.enl.uoa.gr/kpgeschool/entypo-yliko

Τα βιβλία για τα επίπεδα Α και Β είναι διαβαθμισμένα, δηλαδή Α1+Α2 και Β1+Β2. Σχετικά με το επίπεδο Γ, προσωρινά καλύπτεται μόνο το επίπεδο Γ1.

Το ισπανικό σκακιστικό περιοδικό Jaque (Σαχ)

Για τους σκακιστές που είναι και ισπανόφωνοι, στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε ψηφιοποιημένα τα τεύχη του ισπανικού σκακιστικού περιοδικού Jaque (Σαχ) από τον αρ. 1 (Ιανουάριος 1971) μέχρι τον αρ. 631 (Μάρτιος 2009).

https://www.olimpbase.org/leagueES/Jaque/

Andreu Febrer: el primer traductor catalán de Dante

 
Manuscrito de la traducción de Febrer de la Divina Commedia

Andreu Febrer (h.1375 –1444) fue un alto funcionario y diplomático, vinculado primero a la corte del rey Martín el Humano y después a la del Magnánimo. Tuvo una excelente formación y entró en contacto con figuras importantes de su tiempo, como los escritores Ausiàs March, Jordi de Sant Jordi y, probablemente, el Marqués de Santillana.

Se conservan de él una quincena de poemas líricos, de los cuales dos son canciones de cruzada y otros dos constituyen elogios cortesanos y alabanzas a damas. Su restante producción se compone de once poemas que son de temática amorosa. Esta última poesía se encuentra en el marco de los convencionalismos trovadorescos. Pero más tarde se detecta en su poesía la influencia de Dante.

Como traductor concluyó en 1429 una versión al catalán en verso decasílabo catalán de la Divina Comedia de Dante Alighieri. Todo parece indicar que su intención era ofrecerla a Alfonso el Magnánimo como regalo, hecho que subraya una vez más y desde otro punto de vista el humanismo del Magnánimo.

La traducción de Febrer de la Divina Commedia fue la primera traducción catalana en verso de esta obra y marcó un nuevo camino en el campo de las traducciones de los clásicos italianos.

Βιβλίο - «Καχάμπρε» του Αρμάντο Ρομέρο

Σύγχρονη λογοτεχνία από την Κολομβία σε καλή μετάφραση. Ο συγγραφέας είναι διακεκριμμένος ακαδημαϊκός, ποιητής και πεζογράφος. Συστηνεται ανεπιφύλακτα.

Συγγραφέας: Armando Romero
Τίτλος πρωτοτύπου: Cajambre
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Bogotá, 2012
Ελληνικός τίτλος: Καχάμπρε
Μετάφραση- Σχόλια - Γλωσσάρι: Αγαθή Δημητρούκα
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Λένια Μαζαράκη
Εκδόσεις: Τόπος
Έτος έκδοσης: 2021

«Η νύχτα σκότωσε τη Ρουπέρτα». Από το πρώτο λεπτό οι φήμες γύρω από τη δολοφονία της νεαρής Αφροκολομβιανής στις όχθες του ποταμού Καχάμπρε οργιάζουν. Φαίνεται ότι συνέβη κατά λάθος από το χέρι του Οράσιο Φλέμινγκ στο βραδινό κυνήγι. Ή μήπως τη σκότωσε ο ζηλιάρης σύζυγός της, ο γερο-Λουκουμί, επειδή τον απατούσε με τον νεαρό Μπαλάντα;

Στα εννιάμερα που έπονται το άψυχο σώμα της Ρουπέρτα, με το δέρμα τεντωμένο από τη φρεσκάδα της νιότης, κείτεται στην τούμπα, πλαισιωμένο από λουλούδια, φοινικόφυλλα και καθολικούς αγίους, για να του αποδώσουν τιμές. Παράλληλα, οι κάτοικοι της περιοχής αναζητούν τον ένοχο, γιατί αν δεν βρεθεί, η ψυχή της Ρουπέρτα θα μείνει σκιά. Μια σκιά που θα τριγυρνάει για πάντα στην πυκνή βλάστηση της ζούγκλας, στοιχειώνοντας τις συστάδες των μαγκρόβιων που βουλιάζουν τις ρίζες τους στα λασπερά νερά του επιβλητικού Καχάμπρε.

Ο θάνατος της όμορφης οστρακοσυλλέκτριας αναμοχλεύει τη ζοφερή πραγματικότητα πίσω από τη ζωή των κατοίκων, είτε είναι απόγονοι Αφρικανών σκλάβων ή ντόπιων ιθαγενών, είτε λευκών αποίκων που ήρθαν στην περιοχή ως χρυσοθήρες ή ξυλέμποροι. Σύγκρουση πολιτισμών και πλοκή που ταλαντεύεται μεταξύ σασπένς, χιούμορ και τραγωδίας, το Καχάμπρε είναι ένα μυθιστόρημα μυστηρίου και ταυτόχρονα μια καταβύθιση στις ιδιαίτερες κοινωνικές, πολιτισμικές και πολιτικές συνθήκες της «Ρεσιόν δελ Πασίφικο», όπως αποκαλείται αυτό το αφιλόξενο, σχεδόν άγνωστο κομμάτι της κολομβιανής γης.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.toposbooks.gr/
Διαβάστε εδώ ένα απόσπασμα από το έργο.

Los primeros testimonios de literatura catalana

 
Fragmento del manuscrito de las Homilies d´Organyà.

El documento más antiguo en lengua catalana es la traducción catalana del Forum Iudicum, de mediados del siglo XII. Se trata de un código de leyes visigótico, sin valor literario, pero importantísimo desde el punto de vista de la historia de la lengua. De finales del mismo siglo es el primer testimonio de uso literario de la lengua que conocemos, las Homilies d´Organyà, que consisten en fragmentos de una colección de sermones destinada a la predicación del Evangelio y que destacan por su nivel arcaico de la evolución de la lengua. Ambas obras fueron influidas por el provenzal. Durante la primera mitad del siglo XIII encontramos las epístoles farcides, textos litúrgicos en latín y glosados en catalán, de escaso valor literario, pero muy importantes como muestras tempranas del uso de la lengua vulgar en la liturgia. En Cataluña se conservan las de san Esteban y san Juan Evangelista.

La literatura en catalán vio sus primeras grandes obras antes en prosa que en verso. Este hecho se debió a que los poetas cultos, hasta el siglo XV cuando tenemos la aparición de Ausiàs March, preferían utilizar el provenzal para el empleo literario en vez del catalán. Tampoco se han conservado muestras de poesía popular o cantares de gesta, como en el caso de Castilla.

«Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον» - Μονόπρακτο του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Federico García Lorca
Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον (1928)
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2021)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ
Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ
Ο ΜΠΟΥΦΟΣ
ΕΝΑΣ ΜΑΥΡΟΣ
ΜΙΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ
ΜΙΑ ΝΕΑΡΗ

Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ. - Κικιρίκου.

(Βγαίνει ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ κρατώντας τα τέσσερα παιδιά του από το χέρι.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Βγάζει ένα ξύλινο στιλέτο και τα σκοτώνει.) Άμοιρα παιδάκια μου.
Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ. - Κικιρίκου.
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Μετράει τα σώματα καταγής.) Ένα, δύο, τρία, τέσσερα. (Παίρνει ένα ποδήλατο και φεύγει.)

(Ανάμεσα σε κάτι παλιά λάστιχα και μπιτόνια από βενζίνη, ένας ΜΑΥΡΟΣ τρώει το ψάθινο καπέλο του.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. – Τι όμορφο απόγευμα!

(Ένας παπαγάλος στροβιλίζεται στον ουδέτερο ουρανό.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Είναι διασκεδαστικό να κάνεις περίπατο με ποδήλατο.
Ο ΜΠΟΥΦΟΣ. - Τσίρι, τσίρι, τσίρι, τσι.
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. – Τι ωραία που κελαηδούν τα πουλάκια!
Ο ΜΠΟΥΦΟΣ. - Τσιρρρρρρρρρ.
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Είναι συγκινητικό.

(Παύση. Ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ διασχίζει με ανείπωτο τρόπο τις καλαμιές και το χωραφάκι με τη σίκαλη. Το τοπίο συρρικνώνεται ανάμεσα στις ρόδες της μηχανής. Το ποδήλατο έχει μία και μόνη διάσταση. Μπορεί να εισχωρήσει στα βιβλία και να απλωθεί στον φούρνο με το ψωμί. Το ποδήλατο του ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ δεν έχει τη σέλα από καραμέλα και τα πεντάλ από ζάχαρη, όπως θα ’θελαν οι κακοί άνθρωποι. Είναι ένα ποδήλατο σαν όλα τ’ άλλα, όμως είναι το μοναδικό που έχει εμβαπτισθεί στην αθωότητα. Ο Αδάμ και η Εύα θα έτρεχαν τρομαγμένοι αν έβλεπαν ένα ποτήρι γεμάτο νερό, αλλά, αντίθετα θα χάιδευαν το ποδήλατο του ΚΗΤΟΝ.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. – Αχ, έρωτα, έρωτα!

(Ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ πέφτει στο έδαφος. Το ποδήλατο του ξεφεύγει. Τρέχει πίσω από δυο μεγάλες γκρίζες πεταλούδες. Πηγαίνει σαν τρελό, σε μισό χιλιοστό εδάφους.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Σηκώνεται.) Δεν θέλω να πω τίποτε. Τι να πω;
ΜΙΑ ΦΩΝΗ. - Ηλίθιε.

(Συνεχίσει με τα πόδια. Τα μάτια του, απέραντα και θλιμμένα σαν ενός νεογέννητου θηρίου, ονειρεύονται κρινολούλουδα, αγγέλους και μεταξωτές ζώνες. Τα μάτια του, που είναι σαν πάτος ποτηριού. Τα μάτια του, μάτια ηλίθιου παιδιού. Που είναι πανάσχημα. Που είναι πανέμορφα. Τα μάτια του, μάτια στρουθοκαμήλου. Τα ανθρώπινα μάτια του στη σίγουρη ισορροπία της μελαγχολίας. Από μακριά φαίνεται η Φιλαδέλφεια. Οι κάτοικοι αυτής της πόλης ξέρουν ήδη ότι το παλιό ποίημα για τη μηχανή Singer μπορεί να κυκλοφορεί ανάμεσα στα μεγάλα τριαντάφυλλα των θερμοκηπίων, αν και ποτέ δεν θα μπορέσουν να καταλάβουν τη λεπτότατη ποιητική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα σε ένα φλυτζάνι ζεστό τσάι κι ένα φλυτζάνι κρύο τσάι. Στο βάθος λάμπει η Φιλαδέλφεια.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Αυτό είναι κήπος.

(Μια ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ με μάτια από σελιλόιντ πλησιάζει από το γρασίδι.)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. - Καλησπέρα.

(Ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ χαμογελάει και κοιτάζει σε γκρο-πλαν τα παπούτσια της κυρίας. Μα τι παπούτσια! Δεν πρέπει να τα δεχτούμε αυτά τα παπούτσια. Χρειάζονται τα δέρματα τριών κροκοδείλων για να τα φτιάξεις.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Θα ήθελα...
ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. – Έχετε ένα σπαθί στολισμένο με φύλλα μυρτιάς;

(Ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ ζαρώνει τους ώμους και σηκώνει το δεξί του πόδι.)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. – Έχετε ένα δαχτυλίδι με δηλητηριασμένη πέτρα;

(Ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ κλείνει αργά τα μάτια και σηκώνει το αριστερό του πόδι.)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. – Ε, τότε;

(Τέσσερα σεραφείμ με φτερούγες από ουράνιο τούλι χορεύουν ανάμεσα στα λουλούδια. Οι δεσποινίδες της πόλης παίζουν πιάνο σαν να καβαλούσαν ποδήλατο. Το βαλς, το φεγγάρι και οι βάρκες συγκλονίζουν την πολύτιμη καρδιά του φίλου μας. Προς μεγάλη έκπληξη όλων, το φθινόπωρο έχει εισβάλλει στον κήπο όπως το νερό στον γεωμετρικό κύβο ζάχαρης.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Αναστενάζει.) Θα ’θελα να ’μουν κύκνος. Μα όσο και να το θέλω, δεν μπορώ. Γιατί πού θ’ άφηνα το καπέλο μου; Πού θ’ άφηνα το παπιγιόν μου και τη μουαρέ γραβάτα μου; Τι κακοτυχία!

(Μια ΝΕΑΡΗ, με μέση σφήκας και ψηλό κότσο, φτάνει πάνω σ’ ένα ποδήλατο. Έχει κεφάλι αηδονιού.)

ΝΕΑΡΗ. – Ποιον έχω την τιμή να χαιρετώ;
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Κάνοντας μια υπόκλιση.) Τον Μπάστερ Κήτον.

(Η ΝΕΑΡΗ λιποθυμάει και πέφτει από το ποδήλατο. Τα ριγωτά της πόδια τρέμουν πάνω στο γρασίδι σαν δυο ζέβρες που ψυχορραγούν. Ένα γραμμόφωνο έλεγε σε χίλιες εκπομπές ταυτόχρονα: «Στην Αμερική δεν υπάρχουν αηδόνια».)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Γονατίζοντας.) Δεσποινίς Ελεονόρα, συγγνώμη, δεν ήμουν εγώ! Δεσποινίς! (Χαμηλόφωνα.) Δεσποινίς! (Πιο χαμηλόφωνα.) Δεσποινίς! (Την φιλάει.)

(Στον ορίζοντα της Φιλαδέλφειας λάμπει το αστραφτερό αστέρι των αστυνομικών.)

«Το μονόγραμμα» του Οδυσσέα Ελύτη στα ισπανικά

I

Volverá hacia otro lado las líneas
de la mano el Destino, como el que tiene las llaves,
sólo un instante permitirá el Tiempo.
¿Cómo si no, cuando la gente se ama?
Mostrará el cielo nuestras entrañas
y golpeará al mundo la inocencia
con la inclemencia de la negra muerte.

Μπορείτε να βρείτε ολόκληρο το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη σε ισπανική μετάφραση στο παρακάτω μπλογκ, που είναι αφιερωμένο στην ιστορία, τη λογοτεχνία, τη μουσική και την τέχνη της χώρας μας: http://atenas-diariodeabordo.blogspot.com/

Γκαμπριέλα Μιστράλ - Έκθεση στο Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας

Χωρίς αμφιβολία, η Γκαμπριέλα Μιστράλ είναι η πιο διάσημη ποιήτρια στο πάνθεο της λογοτεχνίας της Χιλής και από τις γνωστότερες σε επίπεδο Λατινικής Αμερικής. Αποτελεί επίσης σημείο αναφοράς στον τομέα της γυναικείας ποίησης παγκοσμίως. Σε αναγνώριση του έργου της, το 1945 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, το πρώτο που απονεμήθηκε σε λογοτέχνη από την Λατινική Αμερική.

Στην τελετή απονομής, η Γκαμπριέλα Μιστράλ χαιρέτησε τον βασιλιά της Σουηδίας, αυτοπροσδιοριζόμενη ως «κόρη ενός νέου λαού», φράση που έδωσε και τον τίτλο αυτής της έκθεσης, που δείχνει την πορεία της μέχρι το Νόμπελ.

[...] Η έκθεση αυτή ρίχνει φως σε διάφορες πλευρές του λογοτεχνικού της έργου και της ζωής της ως διπλωμάτη. Περιλαμβάνει ανέκδοτες φωτογραφίες που αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα της ζωής της, του περιβάλλοντός της και του λογοτεχνικού της έργου.

Διαβάστε περισσότερα στην ιστοτελίδα του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας.

Βιβλίο - «Ο κάμπος στις φλόγες» του Χουάν Ρούλφο

Συγγραφέας: Juan Rulfo
Τίτλος πρωτοτύπου: El llano en llamas
Είδος έργου: Διηγήματα
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Fondo de Cultura Económica, Μεξικό 1953
Ελληνικός τίτλος: Ο κάμπος στις φλόγες
Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονοι κλασικοί
Έτος έκδοσης: 2011




Το 1953, ο Χουάν Ρούλφο δημοσιεύει μια συλλογή διηγημάτων, τον Κάμπο στις φλόγες, που παρότι λίγη αίσθηση προκάλεσε τη στιγμή της έκδοσης του, γρήγορα απέκτησε οικουμενική διάσταση και παγκόσμια φήμη. Δύο χρόνια αργότερα το μυθιστόρημα Πέδρο Πάραμο θα τον καθιερώσει ως συγγραφέα. Δεκαεπτά διηγήματα κι ένα μυθιστόρημα, κάποια σενάρια για τον κινηματογράφο, και μετά η τριαντάχρονη σιωπή μέχρι τον θάνατό του. Σύντομο και πυκνό δείγμα μιας απαράμιλλης συγγραφικής ωριμότητας, το έργο του θα γίνει θρύλος.

Στα δεκαεπτά διηγήματα αυτής της συλλογής συναντάμε όλους τους τόπους και τις θεματικές που στοιχειώνουν το έργο αυτού του ολιγογράφου συγγραφέα. Η επαρχία του Χαλίσκο, ο εμφύλιος πόλεμος των Κριστέρος, η καθημερινή ζωή των χωρικών, η άγονη και εγκαταλελειμμένη γη, η μετανάστευση, η εκδίκηση, η αιμομιξία, η ανθρώπινη οδύνη, ο θάνατος, συχνά βίαιος και ξαφνικός, η συλλογική φωνή της κοινότητας ζωντανεύουν σ' αυτές τις σύντομες αφηγήσεις, δημιουργώντας ένα μοναδικό σύμπαν όπου η ποίηση συναντά την προφορικότητα, το πραγματικό ανοίγεται στο εξωπραγματικό, ένα σύμπαν στοιχειωμένο από μια μεταφυσική της απελπισίας.

(Απόσπασμα από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Μια ενδιαφέρουσα κριτική για το έργο: https://marginalia.gr/

«Η παρθένα, ο ναύτης και ο σπουδαστής» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Federico García Lorca
Η παρθένα, ο ναύτης και ο σπουδαστής (1928)
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2021)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Η ΠΑΡΘΕΝΑ
ΜΙΑ ΓΡΙΑ
Ο ΝΑΥΤΗΣ
Ο ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ
Η ΜΗΤΕΡΑ

Μπαλκόνι.

ΓΡΙΑ - (Στον δρόμο.) Σαλιγκάααρια. Μαγειρεύονται με δυόσμο, σαφράνι και φύλλα δάφνης.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Σαλιγκαράκια του αγρού. Μοιάζουν, έτσι που ’ναι στριμωγμένα στο πανέρι, με αρχαία πόλη της Κίνας.
ΓΡΙΑ - Τούτη εδώ η γριά τα πουλάει. Είναι μεγάλα και σκουρωπά. Τέσσερα απ’ αυτά τα βάζουνε με φίδι. Τι σαλιγκάρια! Θέ μου, τι σαλιγκάρια!
ΠΑΡΘΕΝΑ - Άσε με να κεντήσω. Τα μαξιλάρια μου δεν έχουν τ’ αρχικά μου και τούτο πολύ με φοβίζει… Γιατί ποια κοπελίτσα στον κόσμο δεν έχει σημαδέψει τα φορέματά της;
ΓΡΙΑ - Ποιο είναι τ’ ονοματάκι σου;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Εγώ κεντάω στα ρούχα μου όλο το αλφάβητο.
ΓΡΙΑ - Για ποιο λόγο;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Για να με φωνάζει όποιος άντρας είναι μαζί μου κατά πως θέλει.
ΓΡΙΑ - (Λυπημένη.) Τότε είσαι ξεδιάντροπη.
ΠΑΡΘΕΝΑ - (Χαμηλώνοντας τα μάτια.) Ναι.
ΓΡΙΑ - Θα σε λέει δηλαδή Μαρία, Ρόζα, Τρινιδάδ; Σεγισμούνδα;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Κι άλλα, κι άλλα.
ΓΡΙΑ - Εουστάκια; Ντοροτέα; Χενάρα;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Κι άλλα, κι άλλα, κι άλλα…

(Η ΠΑΡΘΕΝΑ σηκώνει τις παλάμες της, αδυνατισμένες απ’ την αγρύπνια στα μετάξια και τους καμβάδες. Η ΓΡΙΑ το σκάει στηριγμένη στον τοίχο, δίπλα σε μια Σιβηρία από σκούρα κουρέλια, όπου ψυχορραγεί το πανέρι γεμάτο από ξεροκόμματα.)
ΠΑΡΘΕΝΑ - Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ, Λ, Μ, Ν. Μέχρι εδώ καλά είναι. Πάω να κλείσω το μπαλκόνι. Θα συνεχίσω το κέντημα πίσω απ’ τα τζάμια.

(Διακοπή.)

Η ΜΗΤΕΡΑ - (Από μέσα.) Κόρη μου, κόρη μου, κλαις;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Όχι. Είναι που αρχίζει να βρέχει.

(Μια βενζινάκατος γεμάτη με γαλάζιες σημαίες διασχίζει τον κολπίσκο αφήνοντας πίσω το τρεμουλιαστό τραγούδι της. Η βροχή φοράει στην πόλη τον σκούφο του διδάκτορα της Φιλοσοφίας. Στις ταβέρνες του λιμανιού ξεκινάει ένα μεγάλο γύρω γύρω όλοι από τους μεθυσμένους ναύτες.)

ΠΑΡΘΕΝΑ - (Τραγουδώντας.)
Άλφα, Βήτα, Γάμα.
Θε’ να μείνω με ποιο γράμμα;
Από Νι αρχίζει ο Ναύτης
Κι από Σίγμα ο Σπουδαστής,
Άλφα, Βήτα, Γάμα.

ΝΑΥΤΗΣ - (Μπαίνοντας.) Εγώ.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Εσύ.
ΝΑΥΤΗΣ - (Λυπημένος.) Δεν αξίζει πολλά το καράβι.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Θα του βάλω σημαίες και ζαχαρωτά.
ΝΑΥΤΗΣ - Αν θελήσει ο καπετάνιος.

(Παύση.)

ΠΑΡΘΕΝΑ - (Λυπημένη.) Δεν αξίζει πολλά το καράβι!
ΝΑΥΤΗΣ - Θα το γεμίσω με κεντημένες δαντέλες.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Αν μ’ αφήσει η μάνα μου.
ΝΑΥΤΗΣ - Σήκω πάνω.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Για ποιο λόγο;
ΝΑΥΤΗΣ - Για να σε δω.
ΠΑΡΘΕΝΑ - (Σηκώνεται.) Να ’μαι.
ΝΑΥΤΗΣ - Τι όμορφα μπούτια που έχεις!
ΠΑΡΘΕΝΑ - Από μικρή καβαλούσα ποδήλατο.
ΝΑΥΤΗΣ - Εγώ ένα δελφίνι.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Κι εσύ είσαι όμορφος.
ΝΑΥΤΗΣ - Όταν είμαι γυμνός.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Τι ξέρεις να κάνεις;
ΝΑΥΤΗΣ - Να τραβάω κουπί.

(Ο ΝΑΥΤΗΣ παίζει το ακορντεόν, σκονισμένο και κουρασμένο σαν τον 17ο αιώνα.)

ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - (Μπαίνοντας.) Προχωράει υπερβολικά γρήγορα.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Ποιος προχωράει γρήγορα;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Ο αιώνας.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Είσαι αναστατωμένος.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Είναι γιατί το βάζω στα πόδια.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Ποιος σε κυνηγά;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Ο χρόνος που ζυγώνει.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Δεν είδες το πρόσωπό μου;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Γι’ αυτό σταμάτησα.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Δεν είσαι μελαψός.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Είναι γιατί ζω τη νύχτα.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Τι θέλεις;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Δώσε μου νερό.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Δεν έχουμε στέρνα.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Εγώ όμως πεθαίνω από δίψα!
ΠΑΡΘΕΝΑ - Θα σου δώσω γάλα απ' τα στήθη μου.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - (Ξαναμμένος.) Γλύκανε το στόμα μου.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Αλλά είμαι παρθένα.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Ρίξε μου μια σκάλα και θα περάσω τη νύχτα στο πλάι σου.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Είσαι άσπρος και θα ’σαι πολύ κρύος.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Έχω μεγάλη δύναμη στα μπράτσα μου.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Θα σ’ άφηνα αν ήθελε η μάνα μου.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Άντε.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Όχι.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Και γιατί όχι;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Έτσι. Γιατί όχι…
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Άντε...
ΠΑΡΘΕΝΑ - Όχι.

(Γύρω από το φεγγάρι γυρίζει μια ρόδα από σκούρα μπρίκια. Τρεις σειρήνες, τσαλαβουτώντας στα κύματα, πλανεύουν τους καραμπινιέρους της απόκρημνης ακτής. Η ΠΑΡΘΕΝΑ στο μπαλκόνι της σκέφτεται να δώσει ένα σάλτο από το γράμμα Ω και να πέσει στην άβυσσο. Ο ΕΜΙΛΙΟ ΠΡΑΔΟΣ και ο ΜΑΝΟΛΙΤΟ ΑΛΤΟΛΑΓΙΡΕ [1], με πρόσωπα κατάλευκα από τη ναυτία, σαν αλευρωμένα, την τραβούν απαλά από το στηθαίο.)

(Αυλαία.)

[1] Ο Εμίλιο Πράδος και ο Μανολίτο Αλτολαγίρε ήταν Ισπανοί ποιητές, φίλοι του Λόρκα και δημιουργοί του λογοτεχνικού περιοδικού Sur, μέσα από το έργο των οποίων αναδείχθηκε η περίφημη λογοτεχνική «Γενιά του '27», στην οποία ανήκε και ο ίδιος ο Λόρκα (σ.τ.Μ.)

***Δημοσιεύθηκε στο ψηφιακό λογοτεχνικό περιοδικό Μονόκλ.

Βιβλίο - «Η σκιά του ανέμου» του Κάρλος Ρουίθ Θαφόν

Συγγραφέας: Carlos Ruiz Zafón
Τίτλος πρωτοτύπου: La sombra del viento
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Editorial Planeta, Βαρκελώνη 2001
Ελληνικός τίτλος: Η σκιά του ανέμου
Μετάφραση: Βασιλική Κνήτου
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Ελένη Γεωργοστάθη
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Έτος 2ης (παρούσας) έκδοσης: 2012 (1η έκδοση, Λιβάνης 2004)



**Γράφει ο Βαγγέλης Πρωτόπαπας
Εκπαιδευτικός - Μουσικός

Γυρίζοντας στην Ελλάδα μετά από ένα ταξίδι μου στη Βαρκελώνη, έφερα μαζί μου ένα εξαιρετικό σουβενίρ από την πρωτεύουσα της Καταλονίας: Ένα διάσημο βιβλίο του Βαρκελωνέζου Κάρλος Ρουίθ Θαφόν, την Σκιά του ανέμου (La sombra del viento), πολυβραβευμένο και με φήμη που να ξεπερνά τα σύνορα της Ισπανίας. Θέλοντας να δοκιμάσω τα όρια της ικανότητάς μου στην κατανόηση της ισπανικής γλώσσας, ξεκίνησα την ανάγνωση και βρέθηκα μέσα σε έναν ωκεανό δυσκολίας λέξεων, εκφράσεων, ιδιωματισμών, αλλά και μιας παράλληλης γοητείας.

Η ιστορία ξεκινά στη Βαρκελώνη το 1945 όταν ο δεκάχρονος Ντανιέλ, που έχει χάσει τη μητέρα του μόλις τεσσάρων ετών, οδηγείται από τον πατέρα του στο «Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων», μια μυστική βιβλιοθήκη-λαβύρινθο γεμάτη με ξεχασμένα βιβλία που δεν εκδίδονται πια. Εκεί του δίνει τη δυνατότητα να διαλέξει ένα βιβλίο και αυτός επιλέγει την Σκιά του ανέμου, ένα βιβλίο ενός άγνωστου συγγραφέα με το όνομα Χουλιάν Καράξ .Έχοντας πάρει υπό την προστασία του αυτό το μοναδικό στον κόσμο αντίτυπο, γρήγορα μαθαίνει ότι ένας μυστηριώδης και σκοτεινός τύπος ψάχνει και καίει μετά μανίας όλα τα έργα του Καράξ. Από το σημείο αυτό και έπειτα η ζωή του μπαίνει σε μια οδύσσεια αναζήτησης στοιχείων γύρω από τη ζωή του αινιγματικού συγγραφέα και τον άδοξο θάνατό του. Όλα αυτά εξελίσσονται μέσα σε μια Βαρκελώνη μουντή και σκοτεινή, κάνοντας φλας μπακ στα χρόνια του εμφυλίου αλλά και παλιότερα στις αρχές του 20ου αιώνα, μια πόλη πολύ διαφορετική από αυτή που γνώρισα.

Κινητήρια δύναμη της πλοκής αρκετοί χαρακτήρες που αναπτύσσονται ολοκληρωμένα και συνδέονται με τον Ντανιέλ και τον Χουλιάν Καράξ, και βάζουν τον αναγνώστη να ακολουθήσει με κομμένη την ανάσα την αφήγηση του Θαφόν. Δυνατές φιλίες, ανεκπλήρωτοι έρωτες, ενδόμυχα απωθημένα και πάθη, δολοφονίες, εγκλήματα, όλα αυτά μέσα σε ένα κλίμα μυστηρίου δίνουν στροφές στην πλοκή της δράσης. Ο Καρλος Θαφόν, μάστορας της αφήγησης, κλείνει αριστοτεχνικά τα επιμέρους κεφάλαια του βιβλίου αφήνοντας τον αναγνώστη σε άρσεις αναμονής. Προς το τέλος του βιβλίου, τα ίδια τα γεγονότα ξαναπαρουσιάζονται μέσα από την οπτική ενός άλλου προσώπου, που φωτίζει διαφορετικά σκοτεινά σημεία της ίδιας αφήγησης και ξεδιπλώνει μια άλλη διάσταση της πραγματικότητας. Όταν τελειώσει και αυτό το τέχνασμα, ο Θαφόν οδηγεί τον αναγνώστη σε ένα συγκλονιστικό παρόν όπου κορυφώνεται η αγωνία. Εκεί κάθε δευτερόλεπτο παγώνει και θαρρείς ότι βλέπεις την ιστορία να εξελίσσεται σε αργό γύρισμα. Αν και ο αναγνώστης έχει την αίσθηση ότι η αφήγηση τελειώνει, ο συγγραφέας τραβάει μια κουρτίνα και αποκαλύπτεται μια άλλη πραγματικότητα. Το βιβλίο κλείνει ανοίγοντας έναν άλλο κύκλο, χρησιμοποιώντας τεχνικές κινηματογραφικής γραμματικής και ροής, κρατώντας την αγωνία και το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι την τελευταία του σελίδα.

Ίσως για αυτόν τον λόγο Η σκιά του ανέμου είχε τεράστια εμπορική επιτυχία και πούλησε πολλά εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο, και ακόμα μεταφράστηκε σε 36 γλώσσες απογειώνοντας παγκοσμίως τη φήμη του Θαφόν. Ο συγγραφέας στη συνέχεια έγραψε άλλα τρία βιβλία με κεντρικό θέμα το «Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων» και η τετραλογία του ολοκληρώθηκε το 2016. Δυστυχώς εγκατέλειψε αυτόν τον μάταιο κόσμο τον Ιούνη του 2020 νικημένος από τον καρκίνο σε ηλικία μόλις 56 ετών.

***Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο Όλα είναι λέξεις.

Επιστροφή

Diego Velázquez (1599-1660), Ο θρίαμβος του Βάκχου, 1628/29